Οφθαλμολογική μονάδα ημερήσιας νοσηλείας
Καλέστε μας στο: 24310 77999

Καταρράκτης

Τι είναι ο καταρράκτης;

Καταρράκτης είναι η θόλωση του φακού στον οφθαλμό. Ο φακός βρίσκεται πίσω από την ίριδα, το χρωματιστό μέρος του οφθαλμού. Φυσιολογικά ο φακός είναι διαφανής και μας βοηθάει να βλέπουμε καθαρά. Η εμφάνιση καταρράκτη οδηγεί σε σταδιακή θόλωση της όρασης. Ο καταρράκτης μπορεί να εμφανιστεί και στους δύο οφθαλμούς. Ο καταρράκτης θεραπεύεται με επέμβαση (φακοθρυψία), κατά την οποία ο θολωμένος φακός αντικαθίσταται από τεχνητό ενδοφακό.

Πώς δουλεύει ο οφθαλμός;

Όταν κοιτάμε κάτι, το φως περνάει από τον κερατοειδή (το διαφανές μπροστινό τμήμα του οφθαλμού) και τον φακό και εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή. Ο φακός μας φυσιολογικα είναι διαφανής. Όταν το φως συγκεντρώνεται στον αμφιβληστροειδή τότε μετατρέπεται σε ηλεκτρικά σήματα τα οποία μεταδίδονται στον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος επεξεργάζεται αυτά τα σήματα και τα μετατρέπει σε εικόνες. Ο φακός μας αλλάζει σχήμα και έτσι μας επιτρέπει να βλέπουμε αντικείμενα σε διαφορετικές αποστάσεις – αυτό λέγεται προσαρμογή. Όπως μεγαλώνουμε ο φακός μας χάνει αυτή τη ικανότητα αλλαγής σχήματος και δεν μπορούμε να διακρίνουμε σωστά αντικείμενα σε κοντινή απόσταση. Το φαινόμενο αυτό λέγεται πρεσβυωπία και δεν έχει σχέση με καταρράκτη.

Εγώ έχω καταρράκτη;

Ο καταρράκτης συνήθως εξελίσσεται πολύ αργά. Στην αρχή δεν παρουσιάζει αλλαγές στην όραση, αλλά όπως εξελίσσεται παρουσιάζονται τα εξής συμπτώματα:
1. Αν κάποιος φοράει γυαλιά νιώθει ότι είναι λερωμένα και πρέπει να τα καθαρίσει. Επίσης θα χρειάζεται συχνά αλλαγή των φακών
2. Η όραση γίνεται θολή
3. Υπερ-ευαισθησία στο φως – ιδιαίτερα στο φως του ηλίου αλλά και στο τεχνητό φως
4. Τα χρώματα παρουσιάζονται «ξεπλυμένα»

Γιατί έχω καταρράκτη;

Η εμφάνιση καταρράκτη είναι μία φυσιολογική διεργασία όπως μεγαλώνουμε. Οι περισσότεροι θα εμφανίσουν καταρράκτη μετά την ηλικία των 65 ετών, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που ο καταρράκτης εμφανίζεται νωρίτερα στη ζωή.
Καταστάσεις που βοηθούν την πρώιμη εμφάνιση καταρράκτη είναι:
1. Σακχαρώδης Διαβήτης – οι ασθενείς αυτοί θα εμφανίσουν καταρράκτη νωρίτερα στη ζωή τους
2. Τραύμα – ένα τραύμα στον οφθαλμό μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση τραυματικού καταρράκτη
3. Φάρμακα – η λήψη γαρμάκων όπως η κορτιζόνη οδηγούν σε εμφάνιση καταρράκτη
4. Οφθαλμολογικές επεμβάσεις – κάποιες οφθαλμολογικές επεμβάσεις όπως η υαλοειδεκτομή οδηγούν σε εμφάνιση καατρράκτη
5. Οφθαλμολογικές παθήσεις – παθήσεις όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, το γλαύκωμα, η ηψηλή μυωπία, η ραγοειδίτιδα προκαλούν την εμφάνιση καταρράκτη.
Η εμφάνιση καταρράκτη στα παιδιά ονομάζεται συγγενής ή νεανικός καταρράκτης ανάλογα με την ηλικία εμφάνισης και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.

Πώς θεραπεύεται ο καταρράκτης;

Ο καταρράκτης θεραπεύεται με επέμβαση φακοθρυψίας, κατά την οποία ο θολωμένος φακός αντικαθίσταται με τεχνητό ενδοφακό. Αυτός ο φακός είναι κατασκευασμένος από ειδικό υλικό το οποίο παραμένει αναλλοίωτο για το υπόλοιπο της ζωής μας. Δεν υπάρχει φάρμακο ή σταγόνες για θεραπεία του καταρράκτη – η μόνη θεραπεία είναι η επέμβαση φακοθρυψίας. Αν υπάρχει καταρράκτης και στους δύο οφθαλμούς τότε η επέμβαση γίνεται συνήθως σε διαφορετικές ημέρες.

Πότε πρέπει να γίνει η επέμβαση καταρράκτη;

Ο καταρράκτης μπορεί να αντιμετωπιστεί σε οποιοδήποτε στάδιο. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε να «ωριμάσει» όπως τα προηγούμενα χρόνια. Αντιθέτως η επέμβαση σε έναν ώριμο καταρράκτη συνοδεύεται από υψηλότερο ρίσκο επιπλοκών.
Η απόφαση για την επέμβαση καταρράκτη θα πρέπει να ληφθεί με βάση τα ακόλουθα και πάντα μετά από εξέταση από οφθαλμίατρο:
1. Πτώση της όρασης που οφείλεται στον καταρράκτη
2. Περιορισμός των δραστηριοτήτων του ασθενούς λόγω της πτώσης της όρασης
3. Συνυπάρχουσες παθήσεις
4. Όραση του έτερου οφθαλμού
Ο κάθε ασθενής είναι ξεχωριστή περίπτωση και η απόφαση για επέμβαση λαμβάνεται με βάση τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του καθενός.

Τι χρειάζεται πριν την επέμβαση;

Πριν την επέμβαση θα γίνει προ-εγχειρητικός έλεγχος. Σε αυτή την εξέταση θα γίνει πλήρης οφθαλμολογική εξέταση καθώς επίσης και βιομετρία. Η βιομετρία είναι μία μέτρηση του οφθαλμού με ειδικό εξοπλισμό η οποία είναι απαραίτητη για να γίνει η επιλογή του κατάλληλου ενδοφακού. Επίσης θα γίνει καταγραφή του ιστορικού του ασθενούς. Αν έχετε υποβληθεί σε οποιαδήποτε οφθαλμογική επέμβαση στο παρελθόν – συμπεριλαμβανομένης διαθλαστικής επέμβασης μυωπίας, υπερμετρωπίας ή αστιγματισμού – θα πρέπει να ενημερώσετε τον οφθαλμίατρό σας.

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της επέμβασης;

Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία με σταγόνες και δεν απαιτείται νοσηλεία. Η επέμβαση διαρκεί περίπου 15 λεπτά.

Τι προσέχω μετά την επέμβαση καταρράκτη;

Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις δραστηριότητές του από την επόμενη ημέρα αποφεύγοντας έντονη σωματική δραστηριότητα για 2 εβδομάδες. Αποφεύγουμε την άμεση επαφή με νερό και το τρίψιμο των οφθαλμών για 1 εβδομάδα. Τοπική αγωγή – σταγόνες – θα δοθούν από τον θεράποντα ιατρό για διάστημα ενός μηνός.