Στραβισμός είναι η κατάσταση των ματιών κατά την οποία, όταν το ένα μάτι κοιτάζει σε μία κατεύθυνση, το άλλο μάτι παρεκλίνει, είναι δηλαδή στραμμένο σε άλλη κατεύθυνση. Σε μια τέτοια περίπτωση, μπορεί όταν το ένα μάτι κοιτάζει ευθεία, το άλλο μάτι να ξεφεύγει προς τα μέσα (εσωτροπία ή συγκλίνων στραβισμός), προς τα έξω (εξωτροπία ή αποκλίνων στραβισμός) κλπ.
Ο στραβισμός μπορεί να είναι έκδηλος (φανερός) ή λανθάνων (εκδηλώνεται μόνο όταν το άτομο είναι κουρασμένο, αφηρημένο, άρρωστο ή όταν εστιάζει σε κοντινά αντικείμενα), συνεχής ή διαλείπων, συνεκτικός ή μη συνεκτικός (αν η γωνία της παρέκλισης μεταξύ των δύο οφθαλμών είναι ίδια σε όλες τις βλεμματικές θέσεις ή όχι), ετερόπλευρος ή επαλλάσων (αν στραβίζει πάντα το ίδιο μάτι ή πότε το ένα και πότε το άλλο).
Στον παραλυτικό στραβισμό έχουμε πρόβλημα της οφθαλμοκινητικότητας λόγω παράλυσης κάποιου μυ, μετά από βλάβη του αντίστοιχου κινητικού νεύρου.
Τα παιδιά συνήθως δεν έχουν πρόβλημα διπλωπίας, δε βλέπουν διπλά παρότι στραβίζουν, γιατί γρήγορα ο εγκέφαλός τους μαθαίνει και αγνοεί (καταστέλλει) το είδωλο του ματιού που στραβίζει και έτσι δεν βλέπει δύο διαφορετικές εικόνες. Υπάρχει όμως στα παιδιά ο μεγάλος κίνδυνος της αμβλυωπίας (τεμπέλικο μάτι). Εκτός του κοσμητικού προβλήματος, στους ενήλικες που έχουν παραλυτικό στραβισμό είναι και η διπλωπία.
Η αντιμετώπιση του στραβισμού, ιδιαίτερα στα παιδιά έχει τρεις στόχους. Αυτοί είναι:
1. Η διόρθωση της όρασης με γυαλιά (και σπανιότερα με φακούς επαφής).
2. Η ανάταξη της αμβλυωπίας, όταν υπάρχει με ειδική θεραπεία κάλυψης.
3. Η διόρθωση του στραβισμού με χειρουργείο ή άλλες μεθόδους.
Η επέμβαση του στραβισμού είναι συνήθως ασφαλής και αποτελεσματική για την ευθυγράμμιση των ματιών, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει τα γυαλιά και την θεραπεία της αμβλυωπίας. Γενικά η θεραπεία του στραβισμού και της αμβλυωπίας είναι εξατομικευμένη, γιατί η κάθε περίπτωση μπορεί να είναι διαφορετική. Επομένως ο θεράπων οφθαλμίατρος είναι εκείνος που τελικά θα σχεδιάσει και θα εκτελέσει την κατάλληλη για τη κάθε περίπτωση θεραπευτική αγωγή.